อาหารที่ควรกินและควรหลีกเลี่ยงหลังคลอด แนวทางการดูแลสุขภาพแม่และลูกน้อย

หลังคลอดเป็นช่วงเวลาที่ร่างกายของคุณแม่ต้องการการฟื้นฟูอย่างเร่งด่วน และการเลือกอาหารที่ดีมีความสำคัญต่อการฟื้นตัวของร่างกาย การเลือกทานอาหารที่เหมาะสมไม่เพียงแต่ช่วยให้คุณแม่ฟื้นตัวจากการคลอด แต่ยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตน้ำนมและส่งเสริมสุขภาพของทารกอีกด้วย

สิ่งที่ควรกินหลังคลอด

อาหารที่มีโปรตีนสูง
โปรตีนเป็นสารอาหารที่สำคัญสำหรับการซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่ได้รับความเสียหายในระหว่างการคลอด และยังช่วยเพิ่มการผลิตน้ำนมสำหรับคุณแม่ที่ให้นมบุตร โปรตีนสามารถพบได้ในอาหารหลากหลายประเภท เช่น

• เนื้อสัตว์ เช่น ไก่, เนื้อวัว, หมู, ปลา
• ผลิตภัณฑ์จากนม เช่น นม, ชีส, โยเกิร์ต
• ไข่ เป็นแหล่งโปรตีนที่ดีและมีคุณค่าทางโภชนาการ
• ถั่วและเมล็ดพืช เช่น ถั่วเหลือง, ถั่วลิสง, เมล็ดแฟลกซ์, เมล็ดเจีย

ผักและผลไม้
ผักและผลไม้เป็นแหล่งที่ดีของวิตามินและแร่ธาตุต่าง ๆ ที่ร่างกายต้องการเพื่อช่วยฟื้นฟูร่างกายหลังการคลอด รวมถึงการบำรุงระบบภูมิคุ้มกัน เช่น

• ผักใบเขียว เช่น ผักโขม, คะน้า, บล็อคโคลี่
• ผลไม้ที่มีวิตามิน C สูง เช่น ส้ม, สตอว์เบอร์รี่, กีวี
• ผลไม้ที่มีไฟเบอร์สูง เช่น กล้วย, แอปเปิล, ลูกแพร์

อาหารที่มีธาตุเหล็ก
หลังคลอด อาจเกิดการสูญเสียเลือดในระหว่างการคลอด ซึ่งทำให้คุณแม่มีความเสี่ยงต่อภาวะโลหิตจาง ดังนั้นการรับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กสูงจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อฟื้นฟูสภาพเลือด เช่น

• เนื้อแดง เช่น เนื้อวัว, เนื้อแกะ
• ผักใบเขียวเข้ม เช่น คะน้า, ผักโขม
• ถั่ว และ ธัญพืช เช่น ถั่วแดง, ถั่วลันเตา, ข้าวกล้อง

อาหารที่ช่วยบำรุงน้ำนม
สำหรับคุณแม่ที่ให้นมบุตร การทานอาหารบางชนิดอาจช่วยเพิ่มน้ำนมได้ เช่น

• บัวบก มีสรรพคุณในการช่วยกระตุ้นการผลิตน้ำนม
• กระเทียม ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดและกระตุ้นการผลิตน้ำนม
• ขิง ช่วยกระตุ้นการผลิตน้ำนมและช่วยในเรื่องการย่อยอาหาร

น้ำดื่ม
การดื่มน้ำอย่างเพียงพอเป็นสิ่งสำคัญในการผลิตน้ำนมและการฟื้นฟูร่างกายหลังการคลอด คุณแม่ควรดื่มน้ำให้เพียงพอวันละ 8-10 แก้ว นอกจากน้ำเปล่าแล้วคุณแม่สามารถดื่มน้ำผลไม้ธรรมชาติหรือชาสมุนไพรที่ไม่มีคาเฟอีนได้ด้วย

อาหารที่มีแคลเซียมสูง
แคลเซียมช่วยในการฟื้นฟูกระดูกและฟันหลังคลอด โดยแคลเซียมจะช่วยเสริมสร้างกระดูกที่อาจจะอ่อนแอลงจากการตั้งครรภ์และการให้นม

• นมและผลิตภัณฑ์จากนม เช่น โยเกิร์ต, ชีส
• ผักใบเขียวเข้ม เช่น คะน้า, ผักบุ้ง
• ปลาแซลมอน และ ปลาเล็กปลาแดง

สิ่งที่ไม่ควรกินหลังคลอด:

อาหารที่มีคาเฟอีนสูง
ควรหลีกเลี่ยงกาแฟ, ชา หรือเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนสูงหลังคลอด เพราะคาเฟอีนสามารถผ่านเข้าสู่น้ำนมและอาจทำให้ทารกมีอาการกระสับกระส่าย, นอนไม่หลับ หรือมีปัญหาทางการย่อยอาหาร คุณแม่ที่ให้นมบุตรควรจำกัดการดื่มคาเฟอีนให้น้อยที่สุด

อาหารที่มีแอลกอฮอล์
แอลกอฮอล์สามารถผ่านเข้าสู่น้ำนมและส่งผลเสียต่อลูกน้อยได้ นอกจากนั้นยังอาจลดความสามารถในการผลิตน้ำนมของคุณแม่ ควรหลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ในช่วงเวลานี้

อาหารที่มีไขมันสูง
อาหารที่มีไขมันทรานส์หรือไขมันอิ่มตัวสูง เช่น อาหารทอด, อาหารแปรรูปที่มีไขมันทรานส์ จะทำให้การฟื้นฟูหลังคลอดช้าลง และยังเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจและเบาหวานในอนาคต

อาหารรสจัดและเผ็ด
อาหารรสจัดหรือเผ็ดอาจทำให้กระเพาะอาหารและลำไส้ของคุณแม่รู้สึกไม่สบายตัวและยังสามารถทำให้ทารกที่กินนมแม่มีอาการท้องอืด, ปวดท้อง หรือท้องเสียได้

อาหารที่อาจก่อให้เกิดอาการแพ้
หากคุณแม่มีอาการแพ้อาหารบางชนิด ควรหลีกเลี่ยงอาหารเหล่านั้นเพื่อป้องกันไม่ให้ทารกมีอาการแพ้ เช่น ถั่วลิสง, อาหารทะเล, หรือผลิตภัณฑ์จากนมบางประเภท

อาหารที่มีโซเดียมสูง
ควรหลีกเลี่ยงการทานอาหารที่มีโซเดียมสูง เช่น อาหารแปรรูปหรืออาหารจานด่วน เพราะโซเดียมอาจทำให้ร่างกายเก็บน้ำไว้และทำให้ร่างกายบวมน้ำ

การเลือกอาหารที่เหมาะสมหลังคลอดไม่เพียงแต่ช่วยในการฟื้นตัวของร่างกายคุณแม่เท่านั้น แต่ยังส่งผลดีต่อทารกที่กินนมแม่ด้วย คุณแม่ควรรับประทานอาหารที่มีประโยชน์และหลากหลายเพื่อลดความเสี่ยงจากปัญหาสุขภาพ และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตน้ำนมให้ลูกน้อย แต่ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่อาจส่งผลเสียต่อตัวเองหรือทารก