สงครามรัสเซีย-ยูเครนที่ดำเนินมายาวนานเกือบ 3 ปีได้เข้าสู่ช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อสำคัญ ขณะที่หลายฝ่ายจับตามองถึงความเป็นไปได้ที่จีนจะเข้ามามีบทบาทสำคัญในการเจรจาสันติภาพและกระบวนการรักษาความมั่นคงในยุโรปตะวันออก

 

นักวิเคราะห์บางส่วนมองว่า จีนอาจส่งกองกำลังรักษาสันติภาพเพื่อช่วยปกป้องยูเครนภายใต้ข้อตกลงสันติภาพ หากได้รับความร่วมมือจากชาติที่ไม่ใช่สมาชิกนาโต เช่น อินเดีย

โจว โป นักวิชาการอาวุโสจากมหาวิทยาลัยชิงหวา ระบุว่า กองทัพจีนมีศักยภาพเพียงพอที่จะสนับสนุนภารกิจรักษาสันติภาพในระดับนานาชาติ อย่างไรก็ตาม เขาเตือนว่าหากจีนเข้าไปมีส่วนร่วมในยุโรปมากเกินไป อาจทำให้รัสเซียมองว่านี่คือการแทรกแซงของชาติตะวันตกในอีกรูปแบบหนึ่ง

 

แม้บางฝ่ายยังไม่มั่นใจถึงบทบาทของจีนในการเจรจาสันติภาพ แต่ผู้เชี่ยวชาญบางคนเชื่อว่าจีนจะมีบทบาทที่สำคัญในอนาคต ซุน เฉิงห่าว ผู้เชี่ยวชาญด้านสหภาพยุโรปและสหรัฐจากมหาวิทยาลัยชิงหวา กล่าวว่า ยุโรปและยูเครนต้องการข้อตกลงที่มีการรับประกันความมั่นคงที่แข็งแกร่ง ซึ่งจีนอาจมีบทบาทได้เพียงจำกัดในตอนนี้

อย่างไรก็ตาม โจวเห็นต่าง โดยระบุว่าจีนสามารถเป็นหนึ่งในประเทศที่รับประกันความมั่นคงของยูเครนได้ เช่นเดียวกับที่เคยเกิดขึ้นในทศวรรษ 1990 หลังจากยูเครนยกเลิกโครงการอาวุธนิวเคลียร์ ซึ่งในขณะนั้นจีนเป็นหนึ่งในมหาอำนาจที่รับรองความปลอดภัยของยูเครนร่วมกับสมาชิกถาวรของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ

 

รัฐบาลยูเครนพยายามไม่ให้จีนห่างเหินจากสถานการณ์สงคราม โดยมีการปรับแนวทางการสื่อสารกับปักกิ่ง รวมถึงขอให้ประเทศในยุโรปแยกแยะจีนจากอิหร่านและเกาหลีเหนือในประเด็นการสนับสนุนรัสเซีย

ในช่วงปลายปี 2567 ผู้นำยุโรปที่เดินทางเยือนกรุงเคียฟได้รับคำขอจากยูเครนให้หยุดกล่าวหาโรงงานจีนว่าเป็นผู้ผลิตโดรนสำหรับการทหารให้รัสเซีย ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่ารัฐบาลเคียฟยังคงหวังให้จีนเข้ามามีบทบาทเชิงบวกในกระบวนการสันติภาพ

 

ปาฟโล คลิมกิน อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศยูเครน เชื่อว่าจีนจะเป็น "ตัวเปลี่ยนเกม" ในการยุติสงคราม โดยอาจเห็นสี จิ้นผิง เยือนกรุงเคียฟในอนาคต เพื่อสร้างความเชื่อมั่นว่าจีนสามารถเป็นหุ้นส่วนด้านความมั่นคงที่แท้จริง

ด้านหลี่ เฉิง ผู้อำนวยการศูนย์จีนและโลกร่วมสมัย มองว่า จีนต้องการให้สงครามสิ้นสุดโดยเร็ว เนื่องจากส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างจีนและยุโรป หากจีนสามารถมีบทบาทเชิงบวกในกระบวนการสันติภาพ อาจช่วยฟื้นฟูความสัมพันธ์กับประเทศตะวันตก และส่งเสริมบทบาทของจีนในเวทีโลกมากขึ้น

สุดท้ายแล้ว บทบาทของจีนในการยุติสงครามรัสเซีย-ยูเครนจะขึ้นอยู่กับแนวทางที่ปักกิ่งเลือกเดิน หากจีนสามารถสร้างสมดุลระหว่างผลประโยชน์ของรัสเซีย ยูเครน และตะวันตกได้ อาจช่วยให้สถานการณ์คลี่คลายลงอย่างมีนัยสำคัญ

ทีมา : South China Morning Post